Cumhuriyet sadece bir yönetim biçimi değil; bir milletin ekonomik ve siyasi esaret defterini kapattığı destandır.
Bunu en iyi anlatan iki kelime vardır: Sevr ve Lozan.
Sevr Antlaşması, Türk milletine çizilmiş bir idam fermanıdır.
Haritada “Türkiye” diye bir ülke yoktur.
Ege Yunan’a, Güney Fransız’a, Doğu Ermeni’ye, Musul İngiliz’e bırakılmıştır.
Ekonomimiz, maliyemiz, gümrüklerimiz tamamen yabancı denetimine verilmiştir.
Yani Sevr, sadece toprağımızı değil, alın terimizi de teslim etmeyi amaçlamıştır.
Bu antlaşma, Türk’e biçilen kefenin adıdır.
Ama Türk milleti o kefeni yırtıp attı.
Anadolu’da bir avuç inanmış insan, “Ya istiklâl ya ölüm” diyerek tarih sahnesine yeniden çıktı.
Ve Lozan Antlaşması bu dirilişin mührü oldu.
Lozan, sadece bir barış anlaşması değil, Türk’ün mali ve siyasi bağımsızlığının tapusudur.
Kapitülasyonlar kaldırıldı, Duyun-u Umumiye kapatıldı, Reji İdaresi tarihe gömüldü.
Türk milleti, yüzyıllar sonra kendi vergisini, kendi parasını, kendi iradesini yöneten bir devlet kurdu.
Evet, Lozan’da eksikler vardır.
Musul elimizden alınmıştır, Hatay sonradan geri dönmüştür.
Ama unutulmamalıdır: Lozan, masaya galip gelen Türk’ün imzasıdır.
Sevr’de “hasta adam” olarak anılan millet, Lozan’da “bağımsız bir devlet” olarak ayağa kalkmıştır.
Bugün hâlâ Lozan’ı küçümseyenlerin çoğu, aslında Sevr’in mirasçılarıdır.
Çünkü Lozan demek, Türk milletinin ekonomik zincirleri kırması demektir.
Cumhuriyet demek, Türk’ün kendi alın terine sahip çıkması demektir.
Bağımsızlığın bedeli ağırdır ama değeri sonsuzdur.
Sevr bizi bölmek istedi, Lozan bizi birleştirdi.
Sevr bizi köleleştirmek istedi, Lozan bizi diriltti.
Sevr bizi susturdu, Lozan yeniden konuşturdu.
Bugün görevimiz nettir:
Cumhuriyet’in ruhuna sahip çıkmak, Lozan’ın ekonomik bağımsızlık ilkesini korumaktır.
Çünkü bağımsızlık sadece bir bayrak değil, bir irade meselesidir.
Sevr köleliğin adıdır.
Lozan dirilişin.
Cumhuriyet ise, o dirilişi sonsuz kılma iradesidir.
Gökalp Şentürk
Strateji Uzmanı
Gazeteci – Yazar
Yorumlar
Kalan Karakter: