İstanbul – Bayrampaşa - Stratejik Araştırmalar Merkezi (SASAM) ile Beydili Türkmen Derneği iş birliğinde düzenlenen “Suriye’de Türkmenlerin Sorunları ve Talepleri” konulu istişare ve değerlendirme çalıştayı, İstanbul’da geniş katılımla gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Ayhan Ogan, Irak Türkmenleri Derneği Başkanı Eyüp Kerem, SASAM Başkanı Süleyman Erdem, Beydili Türkmen Derneği Başkanı Ahmet Ağca, SASAM Yurtiçi Yapılanma Sorumlusu Murat Aktaş’ın yanı sıra çok sayıda akademisyen, sivil toplum temsilcisi ve medya mensubu toplantıya katıldı.
Toplantıda, Suriye Türkmenlerinin karşılaştığı insani, kültürel ve siyasi zorluklar, kimlik ve kültürün korunması, bölgesel gelişmelerin Türkmen toplumu üzerindeki etkileri ve Türkiye ile ilişkilerinin geleceği ele alındı.
Türkmen Temsilcilerden Dikkat Çeken Talepler
Suriye Türkmen temsilcileri, toplantıda Türkiye’de yaşadıkları uygulama farklılıklarına dikkat çekti.
Katılımcılar şu sorunları dile getirdi:
• Türk soylulara tanınan haklardan yararlanamadıkları,
• Geçici koruma statüsündeki kısıtlamalar nedeniyle şehir dışına çıkamadıkları ve ticaret yapamadıkları,
• Küçük adli olaylarda beraat etmelerine rağmen sınır dışı uygulamalarıyla karşılaştıkları,
• Eğitim ve sağlık hizmetlerinden mahrum kalan çocuklar bulunduğu,
• Suriye’ye dönen Türkmenlerin kamu görevlerinden dışlandığı,
• Suriye’deki Türkmen nüfusunun temsil oranının adil olmadığı (20 vekil olması gerekirken yalnızca 4 Türkmen vekil seçildiği).
Temsilciler, “Türk soylu statüsünün resmen tanınması” amacıyla, daha önce Doğu Türkistanlı Uygurlar için oluşturulan komisyona benzer bir Türkmen Komisyonu kurulması çağrısında bulundu.
Komisyonun, Osmanlı arşivlerindeki salname ve nüfus kayıtları üzerinden Türkmen kökenlileri tespit edebileceği belirtildi.
Bayrampaşa’daki İstişare Toplantısında Birlik Mesajı
Etkinliğin ikinci oturumu, 1 Kasım 2025 Cumartesi günü İstanbul Bayrampaşa Aliya İzzetbegoviç Anadolu İmam Hatip Lisesi Konferans Salonu’nda düzenlenen “Suriye Türkmenleri İstişare ve Değerlendirme Toplantısı” ile devam etti.
Toplantıda Bayrampaşa Kaymakamı Abdullah Çiftçi’ye söz verildi.
Kaymakam Abdullah Çiftçi Türkiye’nin kardeş topluluklara yönelik desteğinin “insani, kültürel ve stratejik bir sorumluluk” olduğunu belirterek,
“Türkiye, kadim coğrafyamızda barışın, kardeşliğin ve dayanışmanın merkezidir. Türkmen toplumlarının birliği, bölgesel istikrarın teminatıdır,” ifadelerini kullandı.
Beydili Türkmen Derneği Genel Başkanı Ahmet Ağca, toplantının amacını şu sözlerle açıkladı:
“Gayemiz, Türkmenlerin hem Türkiye’de hem Suriye’deki mevcut durumlarını değerlendirip, ortak çalışmaların nasıl yürütülebileceğini tartışmaktır. Türk dünyasının dayanışması artık yeni bir ivme kazanmıştır.”
Irak Türkleri Derneği Genel Başkanı Eyüp Kerem ise konuşmasında, Türkmen kimliğinin bölgesel istikrar açısından stratejik öneme sahip olduğunu vurguladı:
“Irak’ta 2003 sonrası yaşanan gelişmeler Türkmenleri yalnızlaştırdı. Ancak Suriye Türkmenleri güçlü bir Türkiye’nin desteğini arkalarına aldı. Bugün bize düşen, milli şuuru diri tutmak ve kültürümüzü yaşatmaktır.”
Ayhan Ogan: “Türkiye, Yeni Dünya Düzeninin Anahtar Ülkesi”
Toplantının ana konuşmacısı olan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Ayhan Ogan, küresel dönüşüm süreci ve Türkiye’nin bu süreçteki rolüne dair önemli değerlendirmelerde bulundu:
“Batı’nın iki yüzyıllık otoritesi meşruiyetini kaybetmiştir. Demokrasi ve insan hakları artık araçsallaştırılmıştır. Türkiye ise bu yeni dönemin merkezindedir. 15 Temmuz, Türkiye’nin yeniden inşa sürecinin başlangıcıdır.”
Ogan, Orta Koridor Projesi’nin Türkiye’nin jeostratejik geleceği açısından kilit önem taşıdığını belirtti:
“Kuzey ticaret yollarının kapanmasıyla Türkiye, Asya ile Avrupa arasında en güvenli güzergâh haline geldi. Bu hat, Türkiye’yi merkez ülke konumuna taşımaktadır.”
Ogan, konuşmasını şu vurguyla tamamladı:
“Türkmenler, Suriye’nin yeniden inşasında birleştirici güç olmalıdır. Türkiye hiçbir zaman mezhep ya da etnik temelli politika izlemez; bütün bölge halklarının huzur ve refahını esas alır.”
Gazetecilerden Gündeme Damga Vuran Sorular
Toplantının soru-cevap bölümünde medya mensupları tarafından dikkat çekici sorular yöneltildi:
• Mustafa Murat Karahan (Ülke Postası Gazetesi İstihbarat Müdürü), Ayhan Ogan’a “Suriye’nin toprak bütünlüğüyle ilgili tapu arşivlerinin Türkiye’de bulunup bulunmadığı” konusunu sordu.
• Yılmaz Birinci, Türk Cumhuriyetleri vatandaşlarının Türkiye’deki oturum izinleri ve serbest dolaşım haklarıyla ilgili güncel politikaları gündeme getirdi.
• Şefik Arman (Ülke Postası İmtiyaz Sahibi), Türk Cumhuriyetleri vatandaşlarının Türkiye’de serbest çalışıp çalışamayacaklarını, buna karşılık Türk vatandaşlarının Türk Cumhuriyetlerinde benzer haklara sahip olup olmayacaklarını sordu.
• Arman ayrıca, yüksek miktarda döviz ödemelerine rağmen oturum izni alamayan yabancıların mağduriyetlerini ve geçici kimlikli Suriyelilerin ülkelerine izinli gidip dönememeleri konusundaki kamuoyu endişelerini dile getirdi.
Ayhan Ogan, sorulara Türkiye’nin dış politika ilkeleri çerçevesinde yanıt vererek, ülkenin Suriye’nin toprak bütünlüğü, egemenliği ve insani hassasiyetler konusunda kararlı tutumunu vurguladı.
Türkmenler Suriye’nin Yeniden İnşasında Birleştirici Güç Olacak
Toplantı sonunda yayımlanan ortak bildiride şu hususlar öne çıktı:
• Türkiye, Suriye ve Irak Türkmenlerinin haklarını koruma konusundaki kararlılığını sürdürecektir.
• Suriye’nin toprak bütünlüğü Türkiye açısından temel ilkedir.
• Türkmen toplulukları, Suriye’nin yeniden inşasında birleştirici ve yapıcı rol üstlenecektir.
• Orta Koridor projeleri, bölgesel istikrar ve ekonomik kalkınma için stratejik öneme sahiptir.
• Türkmenlerin meselelerini ele almak üzere yeni tematik komisyon ve çalışma grupları kurulacaktır.
“Suriye Türkmenleri İstişare ve Değerlendirme Toplantısı”, Türk dünyasının birlik ruhunu pekiştiren, Türkiye’nin bölgesel vizyonuna yön veren ve Türkmen topluluklarının geleceğine dair stratejik bir platform olarak değerlendirildi.
Etkinlik, akademik, diplomatik ve medya boyutlarıyla, Türk dünyasının ortak geleceğine ışık tutan anlamlı bir buluşma olarak tarihe geçti.
Yorumlar
Kalan Karakter: