Oral cerrahide piezoelektrik kullanımı?

Diş hekimliği günümüze kadar pratikte birçok ilerleme kaydetmiştin Ultrason, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi gibi en son diagnostik gelişmeler ve mikrocerrahi, implantlar, lazer, nanoteknoloji gibi işlemler diş hekimliğini tıp alanında önlere taşımsştır.

GİRİŞ
Diş hekimliği günümüze kadar pratikte birçok ilerleme kaydetmiştin Ultrason, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi gibi en son diagnostik gelişmeler ve mikrocerrahi, implantlar, lazer, nanoteknoloji gibi işlemler diş hekimliğini tıp alanında önlere taşımsştır.2 Bahsedilen bu buluşlarla acısız diş hekimliği dünyasına girmiş bulunmaktayız.
Diş hekimliğindeki her tedavi yönteminin başarısı, tedaviye uygun aletler kullanmakla müm- kündür.3 Sert doku kesmede kullanılan mik- romotor el aletleri; mine, dentin, sement gibi yapıları kaldırmak için kullanılan aeratörler bunlara birer örnektir.
Geleneksel yöntemlerdeki kısıtlamaların üstesinden gelebilmek için, araştırmacılar ultra- i sonik titreşim prensibiyle çalışan, selektif bir kesiye imkan veren cihazlar geliştirmişlerdir.4 ,5Piezocerrahi bu cihazlardan bir tanesidir. Pi- ezocerrahi tekniği kemiği ilgilendiren işlemlerde kullanılmakta olan yeni bir tekniktir.
TARİHÇE
Kemiği kesmek için kutlanılan uitrasonik cihazlar ilk olarak Fransız fizikçi }ean ve Marrie- Curie tarafından 1880 yılında tanımlanmıştır.6 1953'te Catuna, 1974 yılında Volkov ve Shepe- levaj sert dokuyu uitrasonik titreşimlerle kesmeyi piezoelektrik etki olarak açıklamışlardır. Horton ve ark.8 ise oral ve maksiltofasiyat cer* rahidekİ uygulamaları tanımlamışlardır. ■ Italyan oral cerrahi uzmanı olan Tomaso Ver- celtotti, konvansiyonel uitrasonik teknolojisini modifiye ederek kuüanmıştır.9 1997 yılında Mectron ve Tomaso Verceilotti piezoelektrik kemik cerrahisi fikrini geliştirmişlerdir. Yazarlar esas teknolojik İlerlemenin uttrasonik hareketin kemik kesimi işlemi* neadaprasyoTO^m^Smınifade etmişlerdir. ^Mectron piezoeiektrik kemik cerrahisi ilk prototipi geliştirmiş ve ilk diş çekimini uygula* mıştır. 1999 yılında Tomaso PİEZO-
SURGERY® adıyla yeni yöntemini tanıtmıştır.
Mectron 2004yiknda ikinci nesil
önce kilere göre daha güçlü olarak liştirmiş, 2009 yılında gküncli nesil piezocer- tBSHUSSİtSSĞ€kfitUimıştır^^ünümüzdeki z&Çerfahi cihazları sıkça ve bir şekilde
implant tedavisinde kullanılmaktadır.
ETKİ MEKANİZMASI
Piezo terimi Yunanca'da baskı anlamına gelen •’piezein" kelimesinden tfiremlştlr. Piezoelekt* rik elektriksel baskı prensibiyle çalışmaktadır, üretilen uttrasonik titreşimler bir materyalle uygulandığında elektriksel gerilme materyalde genişleme ve büzülmelere yol açar.ş Kullanılan bu materyaller genellikle kuartz. Rochelle tuzu ve seramiğin keskin tiplerini İçerir. Bu mad* delere elektrik akımı uygulandığında büzülüp genişlemeye başlarlar ve ultrasonik titreşim* leri üretirler. Ultrasonik dalgalar organlarda düzensizliklere ve kırıklara neden olabilmekte* dır. Bu dalgalar segmentara yüzlerinde katidan katiya ve katidan sıvıya geçişlere izin vermek* tedir. Diş hekimliğinde bu iki fenomen kullanıl* maktadır.5,9
Çeşitti piezoelektrik uygulama uçları belirli uy* gulamalar için seçilebilmektedir, örneğin, disk şekilli uçlar düz utrasonik dalga üretirler. 5 I Mikrotitreşimler 25*29 kHz frekans aralığın* | da modüle edilmiş olarak ıo’dan 6oWz hızına | kadar kullanılmaktadır. Uçların düz titreşim aralığı horizontal olarak 6o*2oomikrometre ve j vertikal olarak da 20-60 mikrometredir,10 ultrasonik uç 6o-20omm/sn kontralto hızda komşu yumuşak dokulara zarar vermeden sadece mineralize dokuyu kesmek için kullanılmakta* dır.ıı 50 kHz üstündeki frekanslar sadece nö- rovasküler dokuları ve diğer yumuşak dokuları *esebilmektedir.i2 Titreşim genişliği 30-60 mikrometre arasında ayarlanabilmektedir. Cihazın gücü 5watt olarak ayarlanmıştır. Güç ve hassasiyet birbiriyle orantılıdır. Güç dikçe özensiz kesikler üreten daha kalın uçlar gerekmektedir.4 Piezocerrahinin en önemli özelliklerinden biri ultrasonik dalgaların oluşturduğu kavitasyon I fenomenidir. 13 Solüsyon, bir aerosol hali-1 ni alarak sahayı yıkar, küçük damarları tıkar. Artıkları ve kanı uzaklaştırarak, operasyon sahasının açıkça görülmesini sağlar. Yüksek basınçlı hava ile çalışan döner aletlerle yapılan osteotomilerdeaerosoi etki oluştuğundan, irrigasyon ite meydana gelen deri altı amfizem riski azalır.14
£k olarak kavitasyon antibakteriyel özellik göstererek kemik cerrahisinde düşük te gösterir.13
PİEZOELEKTRİK CİHAZIN KEMİK ÜZERİNE ETKİLERİ
Her türlü kemiği iigilen cerrahi işlemlerde, mekanik ensturmanlarm kemik yapısı üzerindeki etkileri ve hücrelerin canlılığı önemlidir. Sıcaklıkta herhangi bir artış hücrelere zarar vererek nekroza neden oiabitmektedir.15 Erikson ve ark. 16 döner aletlerin temasıyla 1 dakikada sıcaklığın 47 dereceye yükselmesiyle lokal kemik nekrozları olduğunu göstermişler- dir.Piezoelektrik cihazların kullanılması ile ke- h siten kemik yüzeylerinde hiçbir nekrotik alan 3 gözlemlenmemiştir.
Piezocerrahi sadece sen dokuyu selekti! olarak kesmekle kalmaz, ayet zamanda çevre dokularda hemostaîik etki de gösterir. 18.19 Bu teknik çevre dokutan koruyarak sinir, kan damarian veya sinüs mukozası gidi önemli anatomik oluşumlara yakın kemik üzerinde çatışmaya imkan tanımaktadır.9
Mikrotopografık ve histomorfometrik çatışmalar piezocerrahinin canlı kemik grefti toplamada diğer aletlere tercih edildiğini göstermekte* dir.15.16
Stubinger ve ark.18 piezoetektrik cihazla zigo- matiko-maksilier bölgeden alınan otojen kemik greftinin orat implanttann estetik ve stabil yerleştirilmesinde kullanılabileceğini göstermişlerdir.
Bir diğer histomorfometrik çatışmada pi- ezoelektrik cerrahinin kemik morfojenik protein(BMP-4), T6F beta-2, Tümör Nekroz Faktör ve fnterlökin-ı.interlökin-10 konsantrasyonlarını yükselttiği ve kemikteki bazı pro- inflamatuarsitokinleri azalttığı gözlemlenmiş- tir.19 Böylece piezocerrahi uygulamalarında yeni kemik yapımı daha aktif olmaktadır.5 Harder ve ark.20 kritik sıcaklık artışının sadece irrigasyonun dakikada 20 mPntn altına indiğinde söz konusu olduğunu gözlemlemişlerdir. Pi* ezocerrahi bu yüzden kemik cerrahisinde güçtü bir role sahiptir.9,15
PİEZOELEKTRİK CİHAZININ UÇLARI SC ELEMANI
Alveolerkret sırtını İkiye ayırmak için kullanılır. Atravmatikvertikal kemik keşişi ve hassas os- teotomiler yapmaya imkan sağlar.
SU ELEMANI
Otojen kemik elde etmek ve atravmatîkhori1 *o*Ua» kemik kes}*» *****
: **»•